Ticari araçları hususiye çevirmek, araç sahibine farklı kullanım hakları ve ekonomik avantajlar sunan bir işlemdir ve bu dönüşümün maliyeti, araç değeri, yaş, muayene harçları, vergi tutarları ve noter masrafları gibi birçok faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterir; aşağıda 2025 yılı itibarıyla ortalama maliyet kalemleri, süreç adımları ve dikkat edilmesi gereken hususlar SEO uyumlu bir şekilde ele alınmaktadır.
Hususiye Çevirme İşlemi Nedir ve Nasıl Yapılır
Hususiye çevirme işlemi, ticari plakalı aracın tescil kaydının yeniden düzenlenerek hususi plakaya dönüştürülmesidir ve bu süreçte araç sahibinin dilekçe, ruhsat, trafik sicil kaydı gibi belgeleri tamamlayarak ilgili trafik tescil şube müdürlüğüne başvurması gerekmektedir.
Başvuru Belgeleri Nelerdir
Hususiye çevirme için araç ruhsatı, kimlik belgesi, trafik sicil kaydı ve güncel vergi borcu yoktur yazısı hazırlanmalıdır.
Noter İşlemleri Nasıl Gerçekleşir
Noter huzurunda düzenlenen devir ve tescil işlemi için vekalet ya da doğrudan sahibinin imzası yeterlidir.
Ticari Araç Hususiye Çevirme Maliyet Kalemleri
Hususiye çevirme maliyetini belirleyen temel unsurlar; MTV farkı, ÖTV düzenlemesi, tescil harcı, muayene ücretleri ve noter masraflarıdır ve toplam maliyeti 4.000–12.000 TL aralığında etkileyebilir.
| İşlem Kalemi | Ortalama Maliyet (TL) | Açıklama |
|---|---|---|
| Motorlu Taşıtlar Vergisi Farkı | 1.000 – 4.000 | Ticari ve hususi MTV farkı |
| Özel Tüketim Vergisi Düzenlemesi | 500 – 2.000 | ÖTV matrahına göre değişim |
| Tescil Harcı | 750 | Değerin %2’si olarak hesaplanır |
| Araç Muayene Ücreti | 700 | Yıllık zorunlu muayene gideri |
| Noter Masrafı | 800 – 1.200 | Devir ve tescil evrak ücretleri |
MTV Farkının Hesaplanması
MTV farkı, ticari araçlar için uygulanan daha düşük vergi oranı ile hususi oran arasındaki farkın ilgili döneme ait kazanç matrahına yansıtılmasıyla hesaplanır.
ÖTV Düzenlemesi Kimleri İlgilendirir
ÖTV düzenlemesi, ilk tescil 2025 yılı ve sonrası olan araçların matrah farklılıklarını içerir ve araç modeline göre 500–2.000 TL arasında ek ödeme doğurabilir.
Hususiye Çevirme Süreci Adımları
Dönüşüm işlemi, gerekli belgelerin hazırlanması, trafik şubesine başvuru, harç ve vergi ödemelerinin tamamlanması ve nihayetinde yeni ruhsat düzenlenerek plakaya işlenmesi adımlarından oluşur.
Belgelerin Hazırlanması
Araç ruhsatı, kimlik belgesi, trafik sicil kaydı ve vergi dairesinden alınan borç yoktur yazısı eksiksiz toplanmalıdır.
Ödemelerin Yapılması
MTV farkı, ÖTV düzenlemesi, tescil harcı ve muayene ücretlerinin ilgili veznelere yatırılması gerekir.
Ruhsatın Yenilenmesi
Trafik tescil şubesi, tüm ödemeler ve belgeler tamamlandıktan sonra yeni hususi ruhsatı düzenler ve plakaya işlemesini gerçekleştirir.
Hususiye Çevirme İşleminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hususiye çevirme işlemi öncesi araç borçlarının ve muayene süresinin kontrol edilmesi, yanlış hesaplama riskini minimize eder ve işlem sürecinin uzamamasını sağlar.
Vergi Borç Kontrolü
Ödeme yapılmadan önce e-Devlet veya vergi dairesi sisteminden araçla ilgili tüm borçların kontrol edilmesi önerilir.
Muayene Geçerlilik Süresi
Muayene süresi dolmuş araçlar, tescil harcı ödemesiyle birlikte önce muayeneye götürülmeli ve eksiklikler tamamlanmalıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda ticari aracın hususiye çevrilmesiyle ilgili en çok merak edilen sorular ve açıklayıcı yanıtları bulabilirsiniz.
Hususiye çevirme başvurusu nereye yapılır ve ne kadar sürer?
Başvuru, aracın tescilli olduğu trafik tescil şube müdürlüğüne yapılır ve evrak eksiksizse 1–2 iş günü içinde sonuçlanabilir.
MTV farkı nasıl hesaplanır ve nereden ödenir?
MTV farkı, Gelir İdaresi Başkanlığı sitesinden güncel tarife üzerinden hesaplanır ve vergi dairesi veznelerine veya internet bankacılığından ödenebilir.
ÖTV farkı her araçta mı uygulanır?
Sadece ilk tescili 2025 yılı sonrası yapılan ve ticari plakadan hususiye çevrilen araçlar için ÖTV matrah güncellemesi ödemesi doğar.
Noter masraflarını kim karşılar?
Devir ve tescil noter masrafları, araç sahibi tarafından karşılanır ve belge adedine göre 800–1.200 TL arasında değişir.
Tescil harcı ne kadardır ve nasıl hesaplanır?
Tescil harcı, araç değerinin %2’si olarak hesaplanır ve trafik şubesi veznesine ödenir.
Muayene süresi dolmuş araçlar çevrilebilir mi?
Muayene süresi dolmuş araçların önce muayenesi yenilenmeli, eksikler tamamlandıktan sonra hususiye çevirme işlemi yapılmalıdır.
İşlem sırasında sigorta değişikliği gerekiyor mu?
Evet, trafik sigortası poliçesinde plaka türü değişikliğine uygun güncelleme yapılmalıdır.
Başvuru sırasında ek belgeler istenebilir mi?
Eksik belge durumunda trafik tescil şubesi ek evrak talep edebilir, bu nedenle eksiksiz paket sunulması önemlidir.
